Συλλογή Kakkonen στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Espoo – TLmagazine

Στις 10 Νοεμβρίου, το EMMA (Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Espoo), άνοιξε έναν νέο εκθεσιακό χώρο 1000m2 αφιερωμένο στην εκτενή συλλογή του Kyösti Kakkonen, ο οποίος άρχισε να συλλέγει φινλανδικό γυαλί, κεραμικά και σύγχρονη τέχνη πριν από περισσότερα από 35 χρόνια. Το EMMA, το μεγαλύτερο μουσείο τέχνης της Φινλανδίας, είναι γνωστό για τις εκθέσεις που πιέζουν τα όρια που συχνά εξετάζουν τη διασταύρωση μεταξύ τέχνης και σχεδίου και είναι ένα τέλειο ίδρυμα για να φιλοξενήσει αυτήν την ολοκληρωμένη συλλογή. Η επιμελήτρια του EMMA, Aura Vilkuna, μίλησε στο TLmag για αυτή τη μοναδική συνεργασία και έκθεση.

TLmag: Πώς ξεκίνησε η συνεργασία μεταξύ της Collection Kakkonen και του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης Espoo;

Aura Vilkuna: The Espoo Museum of Modern Art (EMMA) έχει μακρά ιστορία συνεργασίας με τον Kyösti Kakkonen, καθώς και με άλλες μεγάλες συλλογές που έχουν δανειστεί στο μουσείο.

Η συγκεκριμένη συνεργασία μας με τον Kakkonen χρονολογείται από τις πρώτες μέρες του EMMA, καθώς δανείστηκε τη φινλανδική του συλλογή γραφικών τεχνών και μέρος της συλλογής ζωγραφικής του στο μουσείο μεταξύ 2007-2016. Έκτοτε, ο Εκτελεστικός Διευθυντής μας, Pilvi Kalhama, έχει συζητήσει νέες ευκαιρίες γύρω από τη συλλογή σχεδίων του Kakkonen και δημιουργήσαμε μια νέα δανειακή σύμβαση το 2020. Εκτός από αυτήν τη συμφωνία, έχουμε συνεργαστεί σε διάφορες εκθέσεις κεραμικής τέχνης, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης Birger Kaipiainen το 2016 , εκθέσεις Rut Bryk το 2016 που περιόδευσαν στην Ιαπωνία το 2019–2021 και μια έκθεση Michael Schilkin το 2020.

TLmag: Η ιδέα είναι ότι η συλλογή του εμφανίζεται μόνιμα στον νέο εκθεσιακό χώρο – με εκ περιτροπής εκθέσεις;

AV: Ο Kakkonen έχει συλλέξει πάνω από 10.000 αντικείμενα που εκτείνονται από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα και 1.300 κομμάτια έχουν δανειστεί στην EMMA σε μια μακροπρόθεσμη συμφωνία συνεργασίας που θα εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου. Ο νέος εκθεσιακός χώρος 1000m2 της ΕΜΜΑ, που κατασκευάστηκε για να στεγάσει Συλλογή Δεύτερη, είναι μόνιμη, με τον Kakkonen να συνεχίζει να δανείζει περισσότερα κομμάτια στο μέλλον. Θα εκτίθενται τακτικά συγκεκριμένα στιγμιότυπα, με έργα του καλλιτέχνη και σχεδιαστή γυαλιού Markku Salo Κιόσκι και Αμαζόνας αυτή τη στιγμή εκτίθεται στον χώρο. Επιπλέον, θα βελτιώσουμε τις τρέχουσες οθόνες και θα αλλάξουμε συγκεκριμένα έργα λόγω δανείων εκθέσεων ή νέων εξαγορών.

TLmag: Θα μιλούσατε για 1 ή 2 έργα από την έκθεση που ξεχωρίζουν για εσάς και τα οποία ενσαρκώνουν την φινλανδική τέχνη και την κουλτούρα του σχεδιασμού;

AV: Η έκθεση παρουσιάζει πολλά κομμάτια που είναι εμβληματικά στη φινλανδική ντιζάιν ιστορία, με το ενδιαφέρον του Kakkonen να εκτείνεται από τα θεμέλια της φινλανδικής κεραμικής και γυάλινης τέχνης έως τη σύγχρονη τέχνη. Για παράδειγμα, είναι ιδιοκτήτης μιας τεράστιας συλλογής έργων του Alfred William Finch. Ο Finch ηγήθηκε του Iris Ceramic Factory (1897–1902), το οποίο θεωρείται ότι έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης φινλανδικής κεραμικής τέχνης. Μετά την πτώχευση του Iris Ceramic Factory, ο Finch προσκλήθηκε να αναλάβει τη διδασκαλία της κεραμικής και της γραφικής τέχνης στο Central School of Applied Arts και στη Σχολή Σχεδίου της Φινλανδικής Εταιρείας Τέχνης (αργότερα Atheneum).

Ένα άλλο εμβληματικό έργο είναι Bead Bird (Curlew), από το Birger Kaipiainen, το οποίο είναι ένα από τα έξι πουλιά που κέρδισαν το Grand Prix στην XII Τριενάλε του Μιλάνου το 1960. Το γλυπτό συνδυάζει τα χαρακτηριστικά μοτίβα του Kaipiainen: ρολόγια, μια μπούκλα και μια αίσθηση μυστηρίου. Γιατί αυτά τα στοιχεία επαναλαμβάνονται συνέχεια στην τέχνη του; Ο καλλιτέχνης επέμεινε ότι ήταν καθαρά διακοσμητικά, αλλά έριξε επίσης υποδείξεις για την πιθανή προσωπική τους συνάφεια. Το «Curlew» ήταν το παρατσούκλι ενός στενού φίλου –ίσως ένας ερεθισμός– που πέθανε νέος. Ένα άλλο θέμα εικασιών είναι γιατί κάθε ρολόι δείχνει ακριβώς την ίδια ώρα: δώδεκα και τέταρτο.

Ο Kakkonen κατέχει επίσης τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του Toini Muona – περίπου 700 έργα (σύμφωνα με τα δικά του λόγια), από τα οποία τα 130 κατατίθενται στο EMMA. Πολλά από αυτά τα έργα είναι βραβευμένα κομμάτια, όπως ένα ανώνυμο βάζο από το 1950 και βάζα Hay από τη δεκαετία 1940-1950.

Η έκθεση παρουσιάζει επίσης περισσότερα σύγχρονα έργα, με ένα από τα νεότερα κομμάτια του Heini Riitahuhta Το Τραγούδι του Πετεινού, ένα έργο ανάθεσης που ολοκληρώθηκε μόλις μια εβδομάδα πριν από τα εγκαίνια. Το κεραμικό ανάγλυφο εμφανίζεται, αλλά τεκμηριώσαμε επίσης τη διαδικασία εργασίας του Riitahuhta μέσω βίντεο υλικού που εκτίθεται στον εκθεσιακό χώρο. Ο κόκορας, η εκκλησία, η νύφη και ο γαμπρός αποτίουν φόρο τιμής στο θέμα που προτιμούν δύο από τους αγαπημένους καλλιτέχνες του Kakkonen: ο Rut Bryk και ο Γάλλος ζωγράφος Marc Chagall. Ο ίδιος ο Kakkonen πρότεινε αυτά τα μοτίβα όταν παρήγγειλε το ανάγλυφο, το οποίο είναι πιο προφανώς αφηγηματικό από οποιοδήποτε από τα προηγούμενα έργα του Riitahuhta. Κάθε εξάγωνο στο ανάγλυφο είναι φινιρισμένο με διαφορετικό λούστρο και διακοσμητική τεχνική.

Μία από τις αγαπημένες μου εγκαταστάσεις είναι η επιτοίχια με πολλά πιάτα και μπολ κατασκευασμένα από κεραμικούς καλλιτέχνες του τμήματος Arabia Art. Αυτές οι πλάκες δεν προορίζονται να κρεμαστούν στους τοίχους, αλλά να χρησιμοποιηθούν ως επιτραπέζια. Το να τα κρεμάσουμε σε έναν τοίχο προκαλεί το να τα θεωρούμε απλά αντικείμενα σχεδίασης, επειδή το σχέδιο συνήθως βαθμολογείται κάτω από την τέχνη. Τα πιάτα και τα μπολ στον τοίχο έχουν περισσότερα κοινά εκτός από το στρογγυλό τους σχήμα: όλα κατασκευάστηκαν από καλλιτέχνες στο Arabia Ceramic Factory. Μπορείτε να κοιτάξετε προσεκτικά και να παρατηρήσετε πώς κάθε κομμάτι αντικατοπτρίζει την ταυτότητα του κατασκευαστή του. Τι είδους μάζα από πορσελάνη ή πηλό έχουν επιλέξει; Τι είδους γλάσο; Είτε χρησιμοποιεί καλούπι είτε τροχό κεραμικής, κάθε καλλιτέχνης έχει μεταμορφώσει τον πηλό και το μυστήριο του γλάσου σε ένα μοναδικό έργο τέχνης.

Η παρουσίαση αυτού του είδους των κομματιών θα ενισχύσει το προφίλ της Φινλανδίας ως το επίκεντρο του ντιζάιν, με το EMMA να είναι ένα ιδιαίτερα κατάλληλο σπίτι καθώς το μουσείο είναι γνωστό για τη διασταύρωση της τέχνης και του ντιζάιν.

www.emmamuseum.fi

@emmamuseum